تصفيه خانه های فاضلاب تهران
اجراي مدولهاي 1 تا 4 بصورت مناقصه بين المللي بوده و قسمت اعظم اعتبارات آن از منابع وام بانك جهاني صورت مي گيرد. دبي متوسط طرح براي چهار مدول برابر 2/5 متر مكعب در ثانيه و حداكثر دبي طرح 4/7 متر مكعب بر ثانيه مي باشد و فرآيند تصفيه فاضلاب به روش لجن فعال ميباشد، آغاز عمليات اجرايي 4 مدول از آذر ماه سال 1383 بوده و پيش بيني مي گردد تا پايان سال 1386 به مرحله بهره برداري برسد.
اجراي مدولهاي 5 و 6 از بهمن 1382و با استفاده از منابع داخلي شركت آغاز
شده است و پيش بيني مي گردد تا پايان سال 1385 بخشي از تصفيه خانه به
مرحله بهره برداري برسد . فرآيند تصفيه فاضلاب در اين دو مدول به روش لجن
فعال متعارف با دبي متوسط طرح 6/2 متر مكعب در ثانيه و حداكثر دبي طرح 7/3
متر مكعب بر ثانيه ميباشد.
تونل فاضلابروي شرق تهران
در حال حاضر عمليات اجرايي قطعات 2 و 3 و 4 از تونل در حال انجام مي باشد
و عمليات اجرايي قطعات صفر و يك به اتمام رسيده است. هدف از اجراي قطعات
مذكور، تكميل تونل فاضلابروي شرق تهران و انتقال فاضلاب به تصفيه خانه
فاضلاب جنوب ميباشد.
قطعه 2 بطول 2202 متر و با مقطع كله قندي به ابعاد 9/2 ×2/3 متر در
محدوده منطقه چشمه علي تا بزرگراه آزادگان در حال اجرا مي باشد. عمليات
حفاري با دست انجام ميگيرد.
قطعه 3 بطول 3/8 كيلومتر و با مقطع تخم مرغي به ابعاد 5/2 ×2/3 و 2×7/2 متر در حد فاصل بزرگراه آزادگان در حال اجرا ميباشد.
قطعه 4 بطول 4/9 كيلومتر و با مقطع تخم مرغي به ابعاد 7/1 ×3/2 متر در حد
فاصل بزرگراه شهيد محلاتي و خيابان شهيد آيت ا... قدوسي در حال اجرا
ميباشد.
ایا می دانید آب 3 ؟
همه ساله 500000 كيلومتر مكعب آب بصورت بخار وارد اتمسفر مي شود كه 86 درصد آن از درياها و 14 درصد از سطح خشكي ها تامين مي شود. اين بخار در چرخه هيدرولوژي تبديل به بارش مي شود.
آيا مي دانيد ...
محققان مي گويند برخورد يك كوه يخي بزرگ به قطب جنوب موجب تغيير شكل نقشه اين قطب شده است.
آيا مي دانيد ...
سيل بزرگتري عامل خسارت در بين حوادث طبيعي است. ساير حواث طبيعي چون زلزله به علت فراواني كمتر در مجموع خسارت كمتري وارد مي كنند هرچند كه در هر واقعه ممكن است خسارت زيادي وارد نمايند.
آيا مي دانيد ...
75درصد جرم اتمفسردر 10 كيلومتر ضخامت پائين جو قرار گرفته است.
ما در كدام لايه جو زندگي مي كنيم:
پائين ترين لايه جو كه در برگيرنده بيشترين جرم بوده و تبادلات هيدرولوژيكي در آن انجام مي شود لايه تروپوسفر است. ضخامت اين لايه 11 كيلومتر مي باشد و بيشترين تغييرات اقليمي در َآن اتفاق مي افتد. از طرف قطب به سمت استوا به ضخامت اين لايه اضافه مي شود.
بهره برداری از منابع اب
بسیاری از جوامع یا افراد ، قدر نعمتهای موجود را نمیدانند و این قدرنشناسی را بهره برداری نادرست از این نعمتها نشان میدهند. یکی از این نعمتهای بزرگ خداوند ، آب است. چون منابع آب محدود است، باید در استفاده از آنها دقت کافی به عمل آید. در بخش کشاورزی ، عوامل زیادی سبب هدر رفتن مقدار زیادی از آب میشود که بر فراز آنها عبارتند از:
آبیاری مزارع در زمان نامناسب
آبیاری به هنگام ظهر که گرمای هوا سبب افزایش تبخیر میشود، مقدار زیادی از آب را هدر میدهد.
غرقابی کردن زمین کشاورزی و نفوذ دادن آب به اعماق زمین
آب زیاد دادن به زمین ، سبب میشود که خاک تا عمق زیادی از آب پر شده ، فضاهای خالی آن پر شود.
آلودگی آبها
بوسیله سموم دافع آفات گیاهی و یا ریختن کودهای شیمیایی ، آبها آلوده میشوند.
تامین آب آشامیدنی شهر و روستا
مردم به آب سالم برای آشامیدن و پرداختن به امور بهداشتی نیاز دارند. تامین آب با صرف هزینه و سرمایه گذاری زیاد انجام میشود. در تامین آب سالم و مناسب ، به مراحل زیرین پرداخته میشود:
کشف منابعی که برای آشامیدن و سایر مصارف مردم مناسب باشد.
جمع آوری آبهای سطحی یا بهره برداری از آبهای زیرزمینی
تصفیه آب برای از بین بردن آلودگیهای احتمالی
انتقال آب از محل تصویه به محلهای مصرف (شهر و روستا)
مراقبت از تاسیسات ، کانالها و لولههای انتقال آب
همه موارد اخیر به تخصص ، هزینه و زمان نیازمند است. بنابراین ، در مناطق شهری و روستایی آبهای آشامیدنی لوله کشی شده یا تصفیه شده با صرف مخارج زیادی فراهم میشود و باید در استفاده از آنها دقت کافی به عمل آید. زندگی شهرنشینی و تراکم جمعیت در شهرها و توجه به امور بهداشتی آنها ، سبب شده است که نیاز بیشتری به آب آشامیدنی سالم احساس شود. تامین آب مناطق شهری و روستایی گاهی سبب کاهش مورد نیاز کشاورزی و باغداری میشود.
بهره برداری از آب در صنایع
در اوایل قرن بیستم ، از کل مصارف آب در جهان ، حدود 6% در بخش صنایع مصرف میشد. هم اکنون این رقم 4.5 برابر شده است. در ایران فقط 5% از کل مصرف آب مربوط به صنایع میباشد. آبی که به صنایع میرسد، معمولا خیلی زود کیفیت خود را از دست میدهد یا گرمای آن زیاد میشود و یا آلودگی شیمیایی و میکروبی پیدا میکند. گرمای آب مورد نیاز صنایع را میتوان با برجکهای خنک کننده گرفت و آب را دوباره یا چندباره مورد استفاده قرار داد. اما رفع آلودگی شیمیایی یا میکروبی به تخصص و هزینه زیادی نیاز دارد. البته آبهای آلوده صنعتی به مدت زیادی در طبیعت باقی میمانند.
تشکیل آب زیرزمینی
منشا اصلی آب زیرزمینی بارش است. آب باران ممکن است مستقیما به زمین نفوذ کند یا آنکه ابتدا به صورت رودخانه جریان یافته ، یا بهصورت آب ساکن و دریاچه درآمده و بعد به تدریج وارد زمین شود.
قسمتی از آبهای زیرزمینی بر اثر ذوب برف و یخ موجود در سطح و نفوذ طبیعی آب حاصل به داخل زمین تامین میشود. به کلیه آبهای فوق اصطلاحا «آب جوی» گفته میشود.قسمتی از آب زیرزمینی که از زمان تشکیل رسوبات در آنها به تله افتادهاند «آب محبوس» یا «آب فسیل» نامیده میشود. بخش ناچیزی از آبهای زیرزمینی نیز ممکن است بر اثر فرآیندهای درونی و از ماگمای در حال سردشدن حاصل شده باشد. این آبها چون برای اول بار وارد چرخه طبیعی آب میشود «آب جوان» نام دارند.
محل استقرار آب زیرزمینی آب جوی پس از ورود به زمین ، فضاها و منافذ موجود در خاک را اشغال میکند. منافذ موجود در خاک اغلب کوچک و در ارتباط با هماند. در سنگها ، درزها و شکستگیهایی وجود دارد که فضاهای لازم را برای آب زیرزمینی بهوجود میآورد. گاهی در بعضی از سنگها فضاهای خالی بزرگی یافت می شود. در پارهای از سنگها منافذ سنگ ممکن است باهم ارتباط نداشته باشند و در نتیجه آب در درون سنگ قادر به حرکت نباشد
تقسیمبندی منافذ موجود در سنگها از نظر نحوه تشکیل
۱)منافذ اولیه : مجموعه فضاهای خالی است که همزمان با تشکیل سنگ در آن بوجود آمده است، مثل فضاهای موجود در بین دانهها در یک سنگ رسوبی.
۲)منافذ ثانوی : فضاهایی خالی است که در نتیجه فرآیندهایی که پس از تشکیل سنگ بهروی آن اثر کرده ، ایجاد شدهاند. مقدار فضاهای خالی را باکمیت «تخلخل» بیان میکنند.
جمع آوری آب Water Harvesting
جمعآوری آب به کلیه عملیاتی اطلاق میگردد که در حوضههای آبگیر برای افزایش رواناب انجام میگیرد. در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک، بخش عمده از آبی که به درون خاک نفوذ میکند یا از راه تبخیر مسقیما هدر میرود یا از راه تعرق توسط گیاهانی که از نظر اقتصادی بیفایده هستند به مصرف میرسد. برای مثال؛ در حوضه رودخانههای کلرادوی آمریکا، کمتر از 6% بارندگی به صورت جریان رودخانهای ظاهر میشود. ثابت شده است که استفاده از گیاهان به عنوان راهحلی برای افزایش جریان رودخانهای موثر میباشد و ممکن است انتظار داشت که این روش بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
روش سریعتر برداشت آب، نگهداری آن در آبگیرهاست. آبگیرها مناطقی هستند که از بتن، ورقههای فلزی، آسفالت یا خاک غیرقابل نفوذ به نحوی ساخته شدهاند که آب بارندگی را گرفته و ذخیره میکنند. در برداشت موفقیتآمیز آب نه تنها باید به جمعآوری آب توجه داشت، بلکه به انتقال و ذخیرهسازی آب جمعآوری شده نیز باید توجه کرد. عملیاتی که روی آبگیرها انجام میشود از تسطیح خاک و خارج کردن پوشش گیاهی تا استفاده از غشاء پلاستیکی و ورقههای آلومینیومی متغیر است. در برخی آزمایشات، عملیات ساده تسطیح خاک و خارج نمودن پوشش گیاهی، مقدار جریان سطحی را تا سه برابر افزایش داده است. آببندی کامل، مقدار جریان سطحی را تا صددرصد افزایش میدهد. جمعآوری آب به منظور توسعه منابع آب مورد نیاز حیات وحش و چارپایان اهلی و گاهی اوقات مصارف شهری نیز به کار میرود.
کمبود آب در مقیاس جهانی مهمترین فاکتور محدودکننده برای عملکرد گیاهان زراعی است، با کاهش میزان آب فعالیتهای فیزیولوژیکی گیاهان یا کاهش مییابد (البته عکس آن نیز صادق است بدین معنا که با رسیدگی فیزیولوژیکی میزان آب گیاه کاهش مییابد) با توجه به اینکه کمبود آب متداولترین فاکتور محدودکننده در تولید محصولات زراعی به خصوص در مناطق نیمه خشک دنیا است هر اقدامی در جهت تامین قسمتی از آب مورد نیاز گیاه میتواند در افزایش تولید موثر باشد.
معمولا رواناب موقعی جاری میشود که باران روی خاک اشباعشده ببارد. در مناطق مرطوب چون خاک در اکثر مواقع اشباع است، رواناب بلافاصله بعد از بارندگی جاری میشود. ولی در مناطق خشک، خاک به ندرت اشباع بوده و در صورتی رواناب جاری میشود که شدت بارندگی از حد معینی تجاوز نماید. مثلا در تحقیقات انجام شده در آفریقا به این نتیجه رسیدهاند که زمانی رواناب جاری میشود که سرعت بارندگی از 0.5 میلیمتر در دقیقه بیشتر و مقدار آن نیز بیش از مقدار 5 میلیمتر باشد. معمولا به دلیل پوشش گیاهی پراکنده و کمبود مواد آلی و همچنین پیدایش یک لایه غیرقابل نفوذ در اولین لحظات پس از بارندگی، توانایی خاکهای خشک در جذب بارندگی بسیار کم است. بنابراین در شرایط بسیار خشک، کاهش رواناب و افزایش نفوذپذیری خاک موثر نبوده و به دلیل کم بودن رطوبت قابل ذخیره در خاک و ناکافی بودن آن برای زراعت، باید در جهت عکس کوشش نمود؛ یعنی رواناب را در بعضی اراضی افزایش داد و نفوذپذیری خاک را کاهش داد. و سپس از آب حاصله در جاهای مناسب دیگر استفاده نمود. به این عمل جمعآوری آب گفته میشود.
با این اوصاف، جمعآوری آب عبارت است از جمعآوری آب از منطقهای که برای افزایش رواناب آماده شده و استفاده از آب حاصله بعنوان مکمل رطوبت خاک در منطقه مجاور یا پاییندست که ارتفاع پایینتری دارند. در بسیاری از مناطق خشک که بارندگی برای تامین نیاز زراعت کافی نیست جمعآوری آب به اضافه مفدار رطوبتی که در خاک ذخیره شده میتواند برای تولید گیاهی کافی باشد. مشروط به اینکه بین میزان آبی که از یک ناحیه گرفته شده و ناحیهای که آب در آن به مصرف میرسد توازن صحیحی برقرار گردد.
تجارت محصولات آب وفاضلاب در دنیا
ارزش مبادلات در بازارجهانی تجارت تجهیزات آب وفاضلاب درسال 2001به 47 میلیارد دلار رسید وبا احتساب مشارکت شرکتهای مهندسی ومشاوره حجم مبادلات پولی به 77 میلیارد دلار می رسد،که از این مقداربیش از 80% حجم کل این بازار در انحصار ایالات متحده،اروپای غربی و ژاپن است. با افزایش رشد اقتصادی کشورهای آسیای جنوب شرقی ،آمریکای لاتین وغول اقتصادی چین بازاراین بخش نسبت به قبل 10درصد رشد داشته است.
بهینه سازی فعالیت میکروارگانیسمها در تصیفه فاضلاب
1. مخزن هوادهی: که در این مخزن ، فاضلاب ورودی با هوا و تودهای از میکروارگانیسمهای هوازی برای مدتی که میتواند از 4 تا بیش از 24 ساعت متغیر باشد، در تماس قرار میگیرد. عمل هوادهی برای تامین اکسیژن کافی مورد نیاز فعالیت توده میکروبی (لجن فعال) توسط همزن دائم انجام میگیرد.
2. مخزن ته نشینی: که مایع و ذرات جامد لجن فعال را از هم جدا میکند.
عوامل بازدارنده
اصولا هر عاملی که حالت سمی برای میکروارگانیسمها داشته باشد یا به هر دلیل عملکرد آنها را دچار توقف نماید، « عامل بازدارنده » نام دارد. مسمومیت باکتریها ممکن است بدلیل یکی از عوامل زیر باشد:
* وجود مواد آلی نظیر فنل ، فورفورال ، هیدروکربنها ، H2S و مواد آروماتیک
* حضور ترکیبات فلزات سنگین مثل یونهای سرب ، نیکل و کروم.
* غلظت خیلی زیاد مواد معدنی محلول
بعضی از این مواد خاصیت تسریع کنندگی روی عملکرد لجن فعال دارند و بازدهی آن را بالا میبرند. در نتیجه سرعت تصفیه فاضلاب ، افزایش یافته ، زمان ماند فاضلاب در حوضچه هوادهی کاهش مییابد.
مواد و روشها
ابتدا برای مطالعه اثر عامل بازدارنده فنل ، آزمایشها به ترتیب زیر صورت گرفت:
* در شش ارلن ، هر کدام 100 میلیلیتر از لجن فعال گرفته شده از تصفیهخانه پالایشگاه و 150ml از فاضلاب ورودی به سیستم بیولوژیکی همان تصفیهخانه ، ریخته شد. به ارلنها بهترتیب 0 ، 10 ، 20 ، 50 ، 100 ، 200 پیپیام (ppm) فنل اضافه کردند و عمل هوادهی توسط همزدن در شٍیکر (shaker) با 270 دور در دقیقه به مدت 6.5 ساعت انجام شد و دمای آزمایشگاه در حدود 18 تا 20 درجه سانتیگراد بود. سپس فاضلاب به مدت 19 ساعت در حالت سکون باقی ماند و پس از تهنشینی میزان COD و کدورت طبق روشهای استاندارد تعیین گردید. مقدار COD فاضلاب همراه با غلظت مشخص فنل ، قبل و بعد از تصفیه ، اندازهگیری و با هم مقایسه گردید.
* در قسمت دوم ، اثر گلیسیرین ، بهعنوان یک ماده تسریع کننده ، مورد آزمایش قرار گرفت. در شش ارلن 100 میلیلیتر از لجن فعال و 150 میلیلیتر از فاضلاب ورودی به سیستم هوازی بیولوژیکی ریخته شد و به هر ارلن ، مقدار مشخص بین 0 تا 400 ppm گلیسیرین اضافه گردید و عمل هوازدهی توسط شِیکر در مدت زمان 48 ساعت ، در دمای 18 تا 20 درجه سانتیگراد انجام گرفت. سپس عمل تهنشینی به مدت 2 ساعت صورت گرفت و مقادیر COD بعد از تصفیه و کدورتها اندازهگیری شد. COD فاضلاب اولیه همراه مقادیر متفاوت گلیسیرین نیز قبلا اندازهگیری شده بود. بنابراین اعداد بدست آمده در مورد COD قبل از تصفیه ، با COD بعد از تصفیه مربوط به غلظت مشخص گلیسیرین با هم مورد ارزیابی قرار گرفتند.
* در سری سوم آزمایشها ، اثر یک عامل تسریع کننده ، یعنی مالتوز ، روی عملکرد سیستم لجن فعال ارزیابی شد. آزمایش مطابق روش انجام شده برای گلیسیرین و فنل انجام شد. غلظتهای متفاوت از مالتوز بین 0 تا 400 ppm بکار رفت. شرایط شامل دمای 18 تا 20 درجه سانتیگراد و زمان هوادهی 48 ساعت و دور شِیکر 225 دور و زمان تهنشینی 2 ساعت بود، در انتها مقادیر COD و کدورت بعد از تصفیه اندازهگیری شد و با مقادیر COD فاضلاب اولیه همراه با غلظت مشخص مالتوز مقایسه گردید.




