مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مهمترین عامل در تعیین کیفیت آب و افزایش آن، منبع برداشت آب است.

سلامت چشمه یا چاهی که آب از آن برداشت می ‌شود،‌ بسیار مهم است چون تأثیر مستقیم بر سلامت مصرف ‌کنندگان می ‌گذارد. اگر منبع آب از آلودگی زیادی برخوردار باشد، به طور طبیعی مصرف ‌کنندگان آن با مشکل مواجه می‌ شوند. به همین دلیل توصیه می ‌شود تولید آب ‌معدنی فقط در نقاطی از کشور صورت گیرد که دسترسی به منشأ آب پاک وجود دارد.

آنالیز آب یکی از عوامل مؤثر در سلامتی و ایمنی آن است. اگر این کار به خوبی انجام شود، به سلامتی بشر کمک می کند، همچنان که غیربهداشتی بودن آن می ‌تواند خسارت‌ های جبران ‌ناپذیری به مصرف ‌کنندگان وارد کند.

یکی دیگر از عوامل مؤثر در کیفیت بهداشتی آب ‌معدنی، بسته‌ بندی آن است. بسته ‌بندی باید با ماشین‌آلات استاندارد صورت گیرد. در محل بسته‌ بندی استانداردهای بهداشتی به خوبی و با دقت رعایت شود. همچنین ظروف بسته ‌بندی به گونه‌ ای باشد که سالم بودن آب را برای یک سال تضمین کند.

مواد اولیه پت بطری و درب آن باید از مراکزی تهیه شود که اصول بهداشتی را رعایت می‌ کنند. اغلب آب‌ معدنی‌ ها گاز نگه دارنده به همراه خود ندارند و به همین دلیل ظرف بسته ‌بندی آن باید درجه یک باشد تا بتواند کیفیت آب‌ را حفظ کند. کارخانه‌ های آب‌ معدنی در سراسر کشور از گریدهای مختلفی استفاده می‌ کنند. گاهی اوقات آن ها دور از چشم مسئولان نظارتی، بطری ‌هایی را سفارش می ‌دهند که از مواد اولیه درجه 2 ساخته می ‌شود. این مواد هم از یک ‌سو قابلیت نگهدارندگی پایین ‌تری دارند و از سوی دیگر برخی از آن ها حلال‌ هایی دارند که در آب حل می‌ شود و کیفیت بهداشتی آب را تنزل می ‌دهد.

شرکت‌ های تولید کننده آب‌ معدنی باید مجهز به آزمایشگاه‌ های پیشرفته باشند تا بتوانند به صورت روزانه کیفیت آب خروجی کارخانه را بررسی کنند. البته این کارخانه‌ ها می ‌توانند برای اطمینان خاطر از کیفیت محصولات خود از آزمایشگاه‌ های بخش خصوصی و مراکز مجهز وزارت نیرو نیز کمک بگیرند تا درجه اطمینان از سلامتی تولیدات آن ها افزایش یابد.

کنترل سختی آب، PH و مواد جامد معلق از دیگر مؤلفه‌ های مهمی است که در کنترل کیفیت آب باید مورد توجه قرار گیرد.

متأسفانه برخی تولید کنندگان آب‌ معدنی، شناخت کافی از این صنعت ندارند و از روش‌ های نامطلوبی در کار خود استفاده می ‌کنند. به عنوان نمونه می‌ توان به مراکزی اشاره کرد که در جنوب خوزستان فعالیت می ‌کنند. در جنوب این استان منابع آب پاک وجود ندارد و این کارخانه ‌ها با روش ‌هایی مانند تصفیه با کلر و دیگر مواد شیمیایی به دنبال کم‌ کردن میکروب‌ های موجود در آب هستند که در عمل، آلاینده‌ های شیمیایی آب را بالا می‌ برد. چنین آبی از دوام لازم برخوردار نیست و به مرور زمان دچار تغییر مزه می ‌شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

وبا یک بیماری عفونی  است که عامل آن یک باکتری به نام ویبریو ( VIBRIO ) است که انواع مختلفی از جمله با نام های کلره و التور دارد که شدت بیماری در این انواع برحسب نوع باکتری متفاوت است.

علامت مهم بیماری اسهال شدید است، ولی هر اسهالی نشانه وبا نیست. نوع اسهال وبایی منحصر به فرد و به شکل لعاب برنج و بسیار برق آسا و شدید است. در اینگونه موارد بیمار باید سریعاً به یک مرکز مجهز درمانی منتقل شود و تحت درمان قرار گیرد .

از علائم دیگر آن، تهوع و استفراغ است؛ معمولاً تب وجود ندارد.

این بیماری از طریق مصرف آب و غذای آلوده منتقل می شود. مدفوع آلوده در مناطقی که فاضلاب مناسب وجود ندارد یا در صورت عدم رعایت موارد بهداشتی ، آب و سبزیجات و میوه ها بخصوص صیفی جات را آلوده می کند.

 آب  را به هیچ وجه نباید از مکان های تصفیه نشده و غیر آب شهری تهیه و مصرف کرد. در مواردی که به هر شکل به سلامت آب شک دارید، آن را بجوشانید. گاهی در مناطق روستایی که آب از طریق کُلر زنی در همان منطقه پاک سازی می شود، دیده شده که در کُلر زنی دقت لازم نشده است، بنابراین در این موارد حتمآ آب را بجوشانید یا از آب معدنی استفاده کنید.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

از پارچ‌های تصفیه آب تنها برای سالم‌سازی آب‌های لوله‌کشی و تصفیه شده شهری استفاده کنید.

اگر سیستم گوارشی حساسی دارید یا اگر کلیه‌تان سنگ‌ساز است و اگر می‌خواهید از سلامت آبی که کودک‌تان می‌نوشد مطمئن باشید، بد نیست یک پارچ تصفیه آب تهیه کنید.

حتما از استاندارد بودن پارچ و فیلتر آن مطمئن باشید.

تصفیه کردن آب به وسیله این پارچ‌ها موجب می‌شود دیگر با سماور و کتری رسوب‌گرفته مواجه نشوید.

در اینکه فیلترهای موجود در این پارچ‌ها جلوی ورود املاح سخت را به داخل آب می‌گیرند، شکی نیست؛ اما متخصصان معتقدند این فیلترها تاثیر چندانی در حذف آلودگی‌های شیمیایی و میکروبی آب ندارند.

حواس‌تان باشد که پارچ تصفیه آب را دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید زیرا نور مستقیم موجب بروز اختلالاتی در کارکرد فیلتر این پارچ‌ها می‌شود.

سعی کنید آب تصفیه شده توسط این پارچ‌ها را حداکثر تا دو روز مصرف کنید و اگر قصد دارید که آن را برای مدت بیشتری نگهداری کنید آب را داخل یک بطری شیشه‌ای بریزید و آن را درون یخچال بگذارید.

فیلتر و پارچ آب‌ را پس از هر 4 یا 5 بار استفاده بشویید.

اگر قصد استفاده از پارچ تصفیه آب را برای چند روز ندارید (مثلا به علت مسافرت)، آب درون آن را خارج کنید. فیلتر و پارچ را بشویید و فیلتر را درون یک نایلون تمیز داخل یخچال قرار دهید.

فیلتر این پارچ‌ها قابل تعویض هستند. اگر فیلتر پارچ شما نشانگر زمانی برای پایان تاریخ مصرف‌اش ندارد یا بعد از انقضا به رنگ قرمز درنمی‌آید، بهتر است بعد از یک ماه استفاده، آن را با یک فیلتر جدید تعویض کنید.

اگر می‌خواهید غذای خاصی تهیه کنید که حفظ طعم و بوی آن برای‌تان اهمیت زیادی دارد، بهتر است آب به کار رفته در آن غذا را تصفیه کنید.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

چکیده
در این پژوهش، تاثیر آبیاری با پسباب ثانویه تصفیه خانه شاهین شهر بر برخی ویژگی های چمن در سه بافت خاک بررسی شد. آزمایش در داخل گلدان به صورت طرح آزمایشی فاکتوریل با سه فاکتور و سه تکرار در قالب بلوک های کامل تصادفی در مدت ده ماه اجرا شد. فاکتور اول میزان اختلاط آب و پساب (شامل : 100% آب، 25% پساب و 75% آب، 50% پساب و 50% آب، 75% پساب و 25% آب و 100% پساب)، فاکتور دوم بافت خاک (لوم شنی، لوم و لوم رسی) و فاکتور سوم ارقام چمن (MAYCO, DALZJ1, DALZM3, DALZM2, DALZM1) بود. استفاده از پساب باعث افزایش رنگ، ارتفاع و وزن خشک چمن گردید. حداکثر رنگ و ارتفاع با کاربرد 75% پساب و 25% آب و حداکثر وزن خشک با آبیاری با 100% پساب به دست آمد. بیشترین درجه رنگ (53/5) مربوط به رقم DALZM3 بوده و رقم DALZJ بیشترین ارتفاع (5/12 سانتی متر) و ماده خشک (7/180 گرم در گلدان) را داشت. اثر درصد پساب و رقم نشان داد که بیشترین درجه رنگ (73/5) را واریته DALZM3 تحت آبیاری 100% پساب و واریته DALZJ1 بیشترین ارتفاع (5/13 سانتی متر) و وزن خشک (3/248 گرم در گلدان) را تحت تیمار آبی 75% پساب و 25% آب داشت. بنابراین استفاده از پساب تاثیر منفی روی خصوصیات اندازه گیری شده نداشت.
کلمات کلیدی: آبیاری، فاضلاب تصفیه شده، چمن، بافت خاک

مقدمه
در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران، استفاده مجدد از پساب می تواند وسیله ای برای جبران کمبود آب باشد (3). استفاده از پساب تصفیه شده در کشاورزی باعث کاهش استفاده از آب هایی می شود که علاوه بر کشاورزی می تواند به مصارف دیگر نظیر شرب برسد (8). استفاده از پساب برای آبیاری گیاهان زینتی مانند چمن قابل قبول است، به خصوص که به دلیل غیرخوراکی بودن این گیاه میزان نگرانی عمومی در این مورد تا حد قابل ملاحظه ای کاهش خواهد یافت (7). آب مورد استفاده در آبیاری فضای سبز و چمن معمولاً پساب ثانویه است و ممکن است محتوی مواد شیمیایی و بیولوژیک مضر باشد، بنابراین استفاده از روش های آبیاری غیرمستقیم نظیر آبیاری زیرزمینی که ارتباط مستقیم با انسان و گیاه ندارند به حفظ سلامت عمومی کمک خواهد کرد (9).
چمن گیاهی است که به مقدار زیاد به فسفر، پتاسیم و نیتروژن نیاز دارد و این نیاز را می تواند از پساب تامین نماید. همچنین عناصر ریزمغذی مورد نیاز چمن به مقدار کافی در پساب موجود است و نیز چمن اثرات زیان آور پساب را به خوبی تحمل می کند (5، 7). تحقیقات صفری سنجانی و حاج رسولیها (2) نشان داد که آبیاری با پساب توانسته است خاک های شور و سدیمی را به یک خاک مناسب برای کشاورزی تبدیل کند واینکار باعث افزایش چشمگیر مواد آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل جذب لایه صفر تا 40 سانتی متری خاک شده است که این مواد می توانند مورد استفاده گیاهان کشت شده قرار گیرند.
تحقیقات پیشین نشان داده است که استفاده از پساب، ویژگی های (رنگ، تراکم، ارتفاع و ماده خشک) چمن را تحت تاثیر قرار می دهد. افزایش پساب در آب آبیاری باعث بهبود استقرار و سرعت بخشیدن به رشد می شود و پوشش چمنی را نسبت به تیمار شاهد که نیتروژن دریافت نکرده است افزایش می دهد (10). مرترام (12) بیان نمود که چمن های فستوکا و اگروتیس در ابتدای کاربرد فاضلاب خانگی به طور قابل ملاحظه ای تیره تر از آنهایی بودند که با آب معمولی آبیاری شدند، به هر حال در انتهای بررسی چمن ها علائم سوختگی جوانه را به علت شورتر بودن فاضلاب نسبت به آب معمولی نشان دادند. در این تحقیق، ارتفاع و عملکرد (بیومس) چمن های آبیاری شده با فاضلاب افزایش معنی دار داشت. همچنین کویین وهمکاران (14) نشان دادند که کاهش ناچیز کیفیت چمن با آبیاری با پساب منطبق بر افزایش شوری خاک بوده است. به علاوه توماس و همکاران (15) گزارش کردند که پساب به طور قابل ملاحظه ای سبب افزایش هدایت الکتریکی خاک می شود لیکن این افزایش، اثر معکوسی بر کیفیت چمن های Tifway (برموداگراس) و Jamur (چمن ژاپنی) ندارد. کاربرد پساب برای دیگر گیاهان فضای سبز نیز مورد بررسی قرار گرفته است. کوئین و همکاران (13) مشاهده کردند که آبیاری درخت Pinus ponderosa با پساب، ده برابر آب سطحی علائم سوختگی برگ را افزایش داد. تجزیه برگها انباشته شدن سدیم، کلر و بُر را در برگهای درختان آبیاری شده با پساب نشان داد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

محققان وزارت جهادكشاورزی موفق شدند با استفاده از فناوری نانو نوعی بتن موسوم به «بتن سبز» تولید كنند. این بتن علاوه بر این كه در مقایسه با بتن های معمولی از مقاومت به مراتب بیشتری برخوردار است، خاصیت فتوكاتالیستی ایجاد شده در آن امكان حذف آلاینده های خطرناك موجود در آب وهوا را نیز فراهم كرده است تا جایی كه از این نوع بتن می توان برای تصفیه كامل آب وهوا در سطح گسترده استفاده كرد. محققان این طرح، همچنین پیش بینی می كنند كه در صورت وسعت بخشیدن به این طرح حتی این امكان وجود دارد كه بتوان آب های فاضلاب را نیز به آب شرب تبدیل كرد. ایران پس از آمریكا و ژاپن سومین كشور جهان محسوب می شود كه به این فناوری دست پیدا كرده است. مهندس احسانی، مجری طرح در گفت وگو با خراسان در مورد جزئیات پروژه گفت: این بتن با استفاده از نانو ذرات دی اكسیدتیتانیوم تولید شده است و با استفاده از اكسیدسیلیس مقاومت بتن را از نظر خواص مكانیكی و استحكام و دوام افزایش دادیم تا در عین حال بتن خاصیت فتوكاتالیستی نیز پیدا كند. وی اضافه كرد: در بعد خواص مكانیكی از نظر دوام موفق شدیم با به كاربردن نانو مواد به ٤٠ درصد افزایش مقاومت فشاری و ٦٠ درصد افزایش مقاومت كششی در مقایسه با بتن های معمولی دست پیدا كنیم.

برای ایجاد خواص فتوكاتالیستی نیز٢ مرحله اجرا كردیم اول این كه بتن را با نانوذرات دی اكسید تیتانیوم پوشش دادیم و دوم این كه درصدی از این نانوذرات را جایگزین درصدی از سیمان به كار رفته در بتن كردیم. درحالت اول كه بتن را با نانوذرات پوشش دادیم بتن خاصیت فتوكاتالیستی یا خاصیت اكسیدكنندگی ذرات آلی را پیدا كرد و در نتیجه آزمایش های ما این بتن در عرض ٤٨ساعت آلاینده استاندارد «رودامین» را به خوبی تخریب كرد و نشان داد كه در حد قابل توجهی خاصیت اكسیدكنندگی دارد. مهندس احسانی همچنین تصریح كرد: با توجه به این كه در حال حاضر درصد زیادی از آلاینده های ما مانند آلاینده هایی كه از پساب های صنعتی بیرون می آیند یا گازهایی مانند NO و یا NO2 كه از خروجی اگزوز موتورها خارج می شوند از نوع آلی هستند، خاصیت اكسیدكنندگی ذرات آلی این بتن، به خوبی می تواند این نوع آلاینده های موجود در هوا را از بین ببرد. وی گفت: در واقع این بتن خاصیت اكسیدكنندگی دارد و هر ذره آلی كه در مجاورت آن قرار گیرد، اكسید می شود و این اكسیدشدن باعث تجزیه آن می شود و ماده مزبور پس از تجزیه شدن خاصیت میكروبی خود را از دست می دهد. وی خاطرنشان كرد: حالت دومی كه ما برای این نوع بتن درنظر گرفتیم، این بود كه در این نوع بتن درصدی از نانوذرات را جایگزین درصدی از سیمان كنیم كه البته نتایج این مرحله در دست بررسی است كه در صورت موفقیت آمیزبودن این مرحله از آزمایش، این نوع بتن در سازه های بتن آرمه، مانند پل ها، اسكله های بنادر، ساختمان های بلندمرتبه و حتی ساختمان های ضدانفجار به كار گرفته خواهد شد. ضمن آن كه از خاصیت فتوكاتالیستی این نوع بتن می توان در پروژه های خطوط انتقال آب در كشاورزی و در شهرها به عنوان تصفیه كننده آب استفاده كرد. چرا كه این خاصیت ویژه فتوكاتالیستی بتن باعث می شود تا آبی كه از این بتن در حال عبور است، به طور كامل تصفیه شود. وی تاكید كرد: تجربه های موفق این كار را می توان در كشورهای آمریكا و ژاپن مشاهده كرد، در این كشورها ازاین نوع بتن به صورت پنل های بزرگ در كنار بزرگراه ها استفاده می شود تا هوای محیط از گازهای خطرناك مانند گاز NO و NO2 حاصل از تردد خودروها تصفیه شود.

وی گفت: این نوع بتن صرفا از نظر خاصیت فتوكاتالیستی در كشورهایی مانند آمریكا و ژاپن دارای نوع مشابه است اما از ابعاد دیگری مانند دوام و مقاومت الكتریكی و خاصیت تصفیه كنندگی آب، كاملا منحصر به فرد است.

وی اضافه كرد: در صورت كاربردی شدن این طرح ها در آینده می توانیم كانال های كشاورزی بسازیم كه بتواند آب هایی را كه از مقطع این كانال عبور می كند، تصفیه كند تا آب سالم تری در حوزه كشاورزی به گیاه برسد و امیدواریم كه همچنین از این بتن بتوانیم در نمای ساختمان ها و در كنار بزرگراه ها برای تصفیه هوا استفاده كنیم.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

وضعیت خشكسالی امسال بی ‌سابقه است. عجب جمله دردناکی! متاسفانه در چند سال اخیر کشور ما با موج جدی خشکسالی مواجه بوده است. اما این شرایط امثال شکل دیگری به خود گرفته است. وضعیت کنونی سدهای استان فارس و اصفهان نامطلوب است و کاهش بارش ها در استان فارس شرایط بحرانی را در این استان ایجاد کرده است که با توجه به کشت پاییزه و احتیاج کشاورزان، بر منابع آب زیرزمینی فشار مضاعفی وارد خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری ایلنا،علیرضا الماسوندی مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب با اشاره به خشکسالی های اخیر در کشور گفت: صرفه جویی و توجه مردم به استفاده درست از منابع آب کشور می‌ تواند آثار خشکسالی را کاهش دهد.

وی کاهش حدود 70 درصدی نزولات جوی در سال آبی جاری در مقایسه با زمان مشابه پارسال را در 40 سال اخیر بی سابقه دانست و گفت: در پایان آبان ماه جاری میزان تجمعی بارش‌ها به 11 میلی متر رسیده که در 40 سال اخیر بی‌سابقه است.

الماسوندی آثار کاهش بارش را در حوضه های خلیج فارس و دریاچه ارومیه بیشتر عنوان کرد و گفت: امسال کاهش شدید بارش را در شش حوضه آبریز شاهد هستیم که حوضه‌ های خلیج فارس و دریاچه ارومیه کاهش بیشتری را ثبت کرده‌اند.

الماسوندی ادامه داد: سال گذشته بارش‌های کشور در پایان آبان ماه 35 میلی متر به ثبت رسیده بود و در دوره دراز مدت نیز 25 میلی متر بوده است.

وی مجموع بارش ها در استان ‌های کشور را نیز قابل تامل دانست و اضافه کرد: تنها استان‌های تهران و همدان در مقایسه با دوره دراز مدت افزایش ناچیز بارش (سه و چهار درصد) را داشته‌اند.

وی ادامه داد: روند نزولی بارش بر حجم آب موجود در سدهای کشور و نیز حجم ورودی به مخازن نیز تاثیرگذار بوده است.

وی سپس به وضعیت سد زاینده رود اشاره و تصریح کرد: در زمان کنونی آب سد زاینده رود برای مصرف شرب شهروندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. الماسوندی ابراز امیدواری کرد: سال آبی جاری نیز با رعایت مصرف و استفاده بهینه از آب توسط مردم بدون بحران آبی سپری شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

تعیین قطر لوله های آب آشامیدنی :

تعیین اندازه قطر کنتور آب ، قطر لوله اصلی ساختمان و قطر لوله های عمودی (رایزرها) با استفاده از  روش زیر بدست می آید :

مراحل تعیین قطر لوله ها در این روش به ترتیب زیر است :

1)واحد مصرف در شاخه های فرعی و شاخه اصلی را از روی جدول زیر به دست می آوریم

جدول تعیین واحد مصرف

2)فشار خروجی در کنتور و یا به عبارتی فشار آب شهر را بدست آورید( با استفاده از سازمان آب و فاضلاب)

3)اختلاف ارتفاع کنتور تا بالاترین مصرف کننده را تعیین کنید(فاصله عمودی)

4) به ازای هر 1 متر اختلاف ارتفاع کنتور و بالاترین مصرف کننده 10KPA از فشار آب شهر کم کنید سپس با توجه به فشار بدست آمده گروه محدوده فشار مورد استفاده در جدول را تعیین کنید.

5) طول مسیر لوله کشی ( افقی + عمودی ) از کنتور تا دورترین مصرف کننده را بدست آورید.

6) در جدول ستونی را که معادل یا بزرگتر از طول محاسبه شده در بند 5 باشد انتخاب کنید(اعداد داخل پرانتز برای طول بر حسب متر می باشد)

7) در ستون انتخاب شده و در محدوده فشار تعیین شده در بند4 به طرف پایین حرکت کنید تا به واحد مصرف مورد نظر محاسبه شده در بند 1 برسید.(اگر واحد مصرف در جدول وجود نداشت ،از اولین عدد بزرگتر از آن در جدول استفاده کنید)

8) با مشخص شدن واحد مصرف در ستون انتخاب شده به سمت چپ حرکت کنید و قطر مورد نظر از ستون دوم را پیدا کنید.

9) در ستون انتخاب شده اگر به کل واحد مصرف ساختمان برسیم و به سمت چپ حرکت کنیم در ستون دوم اندازه قطر اصلی ساختمان را بدست می آوریم و از ستون اول اندازه قطر کنتور تعیین می شود.

10) شاخه های فرعی و رایزرها را نیز با توجه به واحد مصرفی که تغذیه می کنند از روی ستون دوم ( مربوط به لوله اصلی ساختمان و شاخه ها) سایز می زنیم.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب